Saksıda Bonsai Bakımı Başlangıçtan Uzmanlığa
Çin’de ortaya çıkıp Japonya’ya sonrasında tüm ülkelere yayılan bir bitki büyütme sanatı aynalar olan Bonsai, bodur ağaç görüntüsü ile yer aldığı her mekana dekoratif bir hava verir. Son yıllarda ise son derece popüler bir bitki haline gelmiştir. Siz de Bonsai evreni hakkında merak içindeyseniz, sizler için hazırladığımız bu yazımızda Bonsai bakımı ve yetiştirme yöntemleri ile alakalı ayrıntılı bilgilere ulaşabilirsiniz.
İlk olarak akıllarda yer alan sual ile başlayalım. Bonsai, ufak ağaççıklwe olarak bilinmektedir. Japonca bon ve sai sözcüklerinin bir araya gelmesi ile ortaya çıkmıştır. Bon sözcüğünün manası saksı ya da tabak olarak karşılık bulurken sai aklınıza geldiği gibi ağaç demektir. Yani Bonsai için saksı içerisinde yer alan ağaç demek doğru bir tanım olmaktadır.
Her ne kadar Bonsailer yapı olarak ufak olsalar da sıradan bir ağaçtan genetik bakımından bir değişiklik bulunmamaktadır. Bonsailer sadece bazı yöntemlerle saksı içerisinde yetişmeye alışmış ufak ağaçlardır. Herhangi bir ağaç ya da çalı da bazı yöntemler sayesinde bonsai şekline gelebilmektedir. Bir fidanın yaşlı bir ağaç haline gelmesi için gerekli olan süre bazı teknikler kullanılarak çabuklaşabilir. Fidana olması gerekenden daha olgun bir görüntü verir. Bunun için bazı budama ve dallara şekil verme yöntemleri tercih edilir.
Bonsai çeşitleri, Aser, Ficus, Carpinus, Platanus ve ardıçlardan meydana gelmektedir. Hassas yapıya sahip olan bir bitki türüdür ve titiz bakımlar uygulanmalıdır.
Japonların dünya genelinde meşhur Bonsai ağacının yetiştirme tekniklerini, sıklıkla sorulan sualleri ve doğru yetiştirilmesine şair ayrıntıları merak ediyorsanız, okumaya devam edebilirsiniz...
Sulama
Sulama her bitki türünde olduğu gibi Bonsai için de çok mühimdir. Ufak ağacınızı ne çok ne de az sulamamalısınız. Çok sulama yapılan bonsai köklerinde çürük meydana gelir ve su verilmeyen bonsai zaman içerisinde kurur ve ölür.
Su seviyesini toprağa bakarak ayarlamanız gerekir. Bonsai toprağına dokunarak nem seviyesini kontrol etmeli ve su vermeyi ağır ağır, toprak suyu tam anlamı ile çekene kadar yapmalısınız. Havaların sıcak olduğu dönemlerde gün aşırı, kış döneminde 3 günde bir olacak şekilde su verilmelidir.
Yaz döneminde su verirken bitkinizi konumlandırdığınız tabak içerisinde bir miktar su bırakın. Böylelikle bonsai gereksinim duyduğu su miktarını toprağa alacaktır.
Toprağın her tarafının neminin sağlandığı konusunda emin olmanız gerekir. Su verirken toprağın tam anlamı ile ıslandığı ve kuru herhangi bir alan kalmadığından emin olmalısınız.
Yaprak kısımlarına da su vermeyi aksatmamalısınız. Bitkinizin yaprak kısımlarını bazı zamanlarda fıs fıs ile duşlams yöntemiyle sulamanız gerekir.
Yaprakların üzerinde kalan damlaları temizleyin. Yapraklara su verdikten damla kalmadığından emin olmalısınız çünkü bu damlalar mercek görevi görüp güneşin teması ile çürümeye sebep olabilir.
Budama ve Toprak Bakımı
Bonsai budaması yapın. Bonsai ağacı bakımında özen gösterilmesi gereken bir husustur budama. Her daim bonsai budamasını bir makas yardımı ile yapmalısınız. Ayriyeten en alt kısımda yer alan dallara budama yaparsanız bitkinizin kök ve gövde kısmı daha kolay şekil alacaktır.
Mevsim geçişi dönemlerinde budamayı yerine getirebilirsiniz. Yaz ve kış dönemleri budama için ideal dönemler olmamak ile beraber bahar aylarında budama yapmanız tavsiye edilmektedir.
2-3 senede bir toprak değişimi yapmanız gerekir. Bütün bitki türlerinde olduğu gibi bonsai de aynı toprak içerisinde kalamaz. Bu bonsainin ihtiyaç duyduğu besini almasını engeller. Fakat toprak değişimi çok fazla yapılır ise bitki uyum problemi yaşayacaktır.
Saksı değişimi esnasında toprağın tamamı ile kuru olması gerekir. Bu sayede saksı değişimi yapılırken kök kısımları zarar görmez ve toprak rahat bir şekilde köklerin üzerinden dökülür.
Toprak düzeyinin kontrolü sağlanmalıdır. Sulama, gübreleme ve bunun gibi uygulamalar toprağın ihtiyaç duyulan düzeyin altına inmesine sebep olabilir. Bu uygulama ağır gerçekleşeceği için dikkatinizden kaçabilir.
Yaprakların dökülme vakti mühimdir. Bitkiniz sonbahardan evvel yapraklarını dökmeye başladı ise bu durum saksı değişiminin yapılması gerektiği anlamına gelmektedir.
Diğer Ayrıntılar
· Bonsai karanlık bir ortamda bulunmamalıdır. Bonsai kapalı ve ışık almayan ortamlardan hoşnut olmaz. Bu nedenle gündüz vakitleri mümkün olduğu kadar ışık almalıdır.
· Hava akımı ile karşı karşıya kalmaması gerekir. Bonsai, bütün salon bitkilerinde olduğu gibi hava akımı ve klima ile karşı karşıya kalmamalıdır.
· Bonsai asla güneş ile doğrudan temas halinde olmamalıdır. Bonsai ışık alan bir mekanda bulunmak ister ancak güneşi doğrudan almamalıdır. Doğrudan güneş ışığı görmesi bitkinin yaprak kısımlarını olumsuz etkileyebilir.
· Bonsai bütün gün boyunca güneş ışığı görmemelidir. Bonsai bitkisinin arzu ettiği güneş ışığı sabah ya da öğle vaktidir. Bütün gün ışık alan bir mekanda yer alması zorunlu değildir.
· Bonsai üşümemesi gereken bir bitkidir. 12-13 dereceden daha düşük ısının olduğu mekanlar bonsai bitkisinin hayatta kalmasının kolay olmadığı bir ortam meydana getirir.
· Senede 4 kere bonsai için vitamin takviyesi yapılmalıdır. Bonsai için, her mevsim başında sulama suyu içerisine vitamin ilave ederseniz daha sağlıklı bir bonsai elde edeceksiniz.
· Mutfak bonsai için uygun bir ortamdır. Aşırı sıcak ya da aşırı soğuk olmayan, nemden hoşlanan mekanlar bonsai için zevkle büyüyeceği ortamlar sunar.
· Soba yakınları, radyatör panelleri, kalorifer peteklerinin üstü bonsai bitkisinin kuruması ve ölmesini daha hızlı bir hale getirir. Bu sebep ile bu ortamlardan bonsaiyi uzak tutmanızı öneririz.
