Peyzaj Tasarımı: Bahçe Bitkilerinin Konumlandırılması, Aksesuarlar ve Bitki Gruplandırması

Peyzaj pek çok çeşidi olan bir iş koludur. Peyzaj alanları içerisinde turistik peyzaj, kentsel peyzaj, yol peyzajı, endüstri peyzajı ve orman peyzajı gibi türler yer almaktadır. Peyzajı kısa bir şekilde tanımlamak gerekirse doğal düzeni yapay yollar aracılığı ile yakalamaktır. Bir ortamda ışıklandırma, doğal çim, suni çim, oturma alanı, bitkisel düzen ve benzeri durumların oluşturulmasına peyzaj denir. Ortamın güzel bir hale gelmesi için peyzaj çalışmalarının gerçekleştirilmesi mecburidir. Günümüzde peyzaj mühendisliği olarak adlandırılan büyük bir alan bulunmaktadır. Peyzaj mühendisliği alanında kıdemli kişiler yetişerek; oldukça hoş peyzaj tasarımları yapmaktadırlar. Bu durum herkesin peyzaj tasarımı yapamayacağı anlamına gelmemektedir. Göz zevkine sahip olan her birey peyzaj tasarımı yapabilir. Bahçe tasarımı yapabilmek için peyzaj alanında deneyimli olma gibi bir zorunluluk yoktur.

Bahçe Peyzajı Nasıl Yapılır?

Bahçe düzenlemesi; ilk olarak bahar aylarına girmeden evvel dikimi yapılacak çiçekler ve ağaç türlerinin belirlenmesi, bunlara dair ihtiyaç duyulan her çeşit tohum, fidan gibi ürünlerin hazır hale getirilmesi ile beraber kış mevsiminin son dönemlerinde başlanmalıdır. Bu dönemlerde bahçe düzenlemesine başlanıldığı taktirde en etkili şekilde yerine getirilmiş olur.

Bahçe peyzajının en etkili şekilde yapıldığı dönemler ilkbahar mevsimine yakın olan zamanlar olsa da farklı zamanlarda da yapılması mümkündür. Ancak alacağınız sonuç, ideal olan zamana kıyasla daha farklı ve daha kötü olacaktır. Bunun sebebi ise çiçeklerin en iyi ilkbahar aylarında açıyor olmasıdır.

Bahçe peyzaj tasarımı yapılırken öncelikle bir plan çizilmesi gerekmektedir. Bitkilerin dikileceği alanların ve dikim düzeninin belirlenmesi gerekir. Aydınlatma armatürlerinin seçimi yapılmalı, sonrasında ise döşenecek taşların yapısı hakkında ayarlamalar yapılmalıdır. Sonrasında ise çim, çit, panel gibi ortamı çevreleyecek bir ürünün kullanımına başvurulup başvurulmayacağına karar verilmelidir.

En etkili şekilde gerçekleştirilen bahçe peyzajında yaklaşık olarak %60’lık bir alanda yeşil alan oluşturulmalıdır. Bu yeşil alan oluşturulurken doğal çim ya da suni çim tercihi yapılabilir. Suni çim tercih edildiğinde, uzun süreçte meydana gelen bakım ve sulama maliyetleri ortadan kalkacak ve daha ekonomik olacaktır.

Ardından %20’lik kısımda doğal taşlar ile meydana getirilen yolların oluşturulması gerekir. Oluşturulacak yollar için peyzaj tasarımının rengine uygun olacak taşların tercih edilmesi idealdir. Geriye kalan %20’lik kısımda ise, %15’lik bölümüne çiçek ekilecek, %5’lik bölüme ise aydınlatma gelecek biçimde düzenlenmelidir. Aydınlatma ürünleri tercih edilirken, direkli aydınlatma panellerinin tercih edilmesi ortamın daha güzel görünmesini sağlayacaktır. Ayrıca bu aydınlatmalar taşlar ile de bir kombinasyon oluşturacaktır.

Bahçe Peyzajında Gölge Alanı

Bahçe peyzajı yapılırken gölge alanın oluşturulması kesinlikle yapılması gereken bir uygulamadır. Bilhassa yaz mevsiminde sıcaklıkların yükselmeye başladığı zamanlarda şemsiye gibi yapay ürünler değil, doğal ürünlerin altında serinlemek daha fazla etkili olmaktadır. Bahçenin en güzel noktasını belirledikten sonra bu bölümü gölgelik alan olarak tasarlayın. Gölge alanı oluşturmak konusunda sizlere en çok faydası dokunacak doğal şemsiye ağaçlardır. Bu sebepten dolayı tercih ettiğiniz ağaç türünü bu alana ekmelisiniz. Ağaçların gelişim süresi uzun olduğundan dolayı transfer etmek çok daha mantıklı olacaktır. Kullandığınız ağaçların üzerine ahşap ev yaparak çocuklarınız için bir oyun alanı da oluşturabilirsiniz. Gölgelendirme uygulaması yerine getirilirken kesinlikle göz önünde bulundurulması gerekli olan nokta; gölgedeki amacın sadece hafif gölgeler oluşturması gerektiğidir. Bu sebepten dolayı çok fazla ağaç kullanmanıza gerek yoktur. Aksi bir durumda kötü bir görüntü o.

Bahçede Tercih Edilmesi Gereken Zemin Ürünü

Bahçe düzenlemesinde bitkiler, ağaçlar ve mevsimliklerin ardından gelen konu kullanılacak olan zemin ürünüdür. Bu hususta doğal taşlar yürüme yolları oluşturmak amacı ile kullanılmaktadır. Suni çim veya rulo çimler ise oluşturmak istenilen yeşil alanda kullanılmaktadır.

Bahçe düzenlemesi yapılırken kullanılması en ideal ve mantıklı olan zemin ürünü suni çimlerdir. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte adeta doğal bir görünüme sahip olan suni çim üretimi yapılmaya başlandı. Suni çimler doğal çim ile kıyaslandığında daha üstün ve daha avantajlıdırlar. Bunun sebebi ise herhangi bir bakım ve maliyet gereklerinin bulunmamasıdır. Bunun yanında; uzun zaman boyunca dayanıklı bir şekilde kalabilirler ve yıllar boyu rahatlıkla kullanılırlar. Bu sebeplerden dolayı bahçe düzenlemesi yapılırken zemin ürünü olarak suni çimlerin kullanımı tavsiye edilmektedir.

Bahçe Peyzajında Orantı, Simetri ve Zamanlama

Orantı: Bahçe peyzajı yapılırken orantı, simetri ve zamanlama oldukça büyük bir yere sahiptir. Bu üç unsur görselliğin temelini meydana getirmektedir. Bitkilerin hem bahçe hem de kendi aralarında bir orantıya sahip olmaları gerekmektedir. Bahçe genişliğine uygun olacak şekilde ağaç ve bitki tercihleri yapılmalıdır. Örneğin 4 metrekare bir bahçenin çevresinin ağaçlarla çevrilmesi yanlış olan bir uygulamadır. Bu büyüklüğe sahip olan bahçelerde çim çitlerin tercih edilmesi çok daha yararlı olacaktır. Ufak bir bahçede koca koca ağaçların tercih edilmesi güzel bir görüntü oluşturmayacaktır. Ayrıca büyük bir ağacın yanında ufak bitkilerin kullanılması da hoş bir görüntü oluşturmamaktadır.

Orantı bu noktada yalnızca boyut açısından düşünülmemelidir. Ayrıca görsellik yönünden de orantı oluşturulması gereklidir. Yani tercih edecek olduğunuz ağaç ve bitki türlerinin eve ve genel dekora uyum sağlaması gerekir. Renklerden geometrik şekillere kadar, bahçeden bulunan bütün bitkilerin kendi aralarında ve ev ile uyumlu olması gerekir.

Simetri: Simetri, her alanda öneme sahip olduğu gibi bahçe düzenlemesinde de oldukça büyük bir öneme sahiptir. Asimetrik görüntüler, genel peyzaj hatlarını yok ederken göz zevkinizin bozulmasına da sebep olacaktır. Bu yüzden her parçanın tam karşısına veya paralel konumuna aynı parçadan veya tam karşıtı olan bir parçadan yerleştirilmesi tavsiye edilmektedir.

Zamanlama: Bahçe peyzajı yapılırken zamanlama oldukça büyük bir öneme sahiptir. Peyzaj uygulamalarını ne zaman yapacağınızı net bir biçimde belirlemeniz gerekir. Yapacağınız peyzaj çalışmalarının inşaat ve tadilat işleri ile aynı zamana denk gelmemesine özen göstermelisiniz. Bütün işlerin tamamlanmasının ardından, ayrıca bahçede çalışma yapmanızı tavsiye ederiz. Bunun ardından, mevsim zamanlaması ve dikim sırasının ayarlaması yapılmalıdır. İlk olarak büyük ağaçları, ardından çalıları, suni çim gibi yer örtücüleri ve mevsimlik bitkileri dikmeniz gerekmektedir.